Гайба История Новогрудка Гісторыя Навагрудка Наваградак Novogrudok Nowogrodek Gaiba Gajba Hajba
ГАЛОЎНАЯ ФОТО
Новогрудка
План
Навагрудка
НАВІНЫ
раёна
ВІДЭА Аўтар сайта Gaiba
и мир
Мае
артыкулы

Осташино Новогрудский район. Астшына Гісторыя.


Публікацыі:
М.Гайба. Старэйшая вёска раёна
"Новае жыццё" (Навагрудскі р-н), 31.10.2001

М.Гайба. Піцейны дом і тры млыны
Краязнаўчая газета (г.Гродна). 2001. - №11.

Вёска АСТАШЫНА Навагрудскага раёна

Вёска Асташына з’яўляецца найстарэйшай вёскай Навагрудскага раёна. Упершыню згадваецца яна ў дакументах у 1401 годзе, як двор Наваградскай зямлі, які належаў вялікаму князю Вітаўту і быў пажалаваны ім свайму брату Сігізмунду. У сваёй жалаванай грамаце 1428 года Вітаўт перадаваў Асташына ў пажыццёвае ўладанне (пасля сваёй смерці) жонцы Юльяне. Пазней Асташынам валодалі іншыя, не менш вядомыя ў беларускай гісторыі асобы, такія, як князі Чартарыйскія, Саламярэцкія, Ян Кішака. З пачатку 17 ст. гаспадарамі Асташына на працягу амаль двухсот гадоў былі Радзівілы.

Нядрэнны выглядала вёска сярод іншых вёсак Наваградчыны і ў другой палове 19 ст. – яна была цэнтрам сельскай грамады, тут налічвалася больш за 150 двароў, быў збожжазапасны магазін, працавала царкоўна-прыходская школа, піцейны дом, тры млыны, на могілках была прыпісная царква Сененскага прыходу. Найбольшая ж колькасць жыхароў была адзначана ў Асташыне ў 1909 годзе – 1116 чалавек.

Вядомы асташынцы і сваім змагарных духам. Яшчэ ў 1525 годзе тут зафіксаваны пратэст сялян на павелічэнне павіннасцей, а ў 1932 годзе адбылося ўзброенае выступленне супраць асаднікаў, якія скуплялі маёмасць сялян. У памяць гэтай падзеі ў вёсцы ўстаноўлены памятны знак.

Цяпер Асташына – з’яўляецца цэнтрам сельскага савета, уваходзіць у склад Аграпрадпрыемства імя Адама Міцкевіча. Тут пражывае звыш 250 чалавек, працуе клуб, бібліятэка, магазін.

У Асташыне захаваўся былы сядзібны дом, адлюстраваны на фотаздымку Яна Булгака. Дах будынка згарэў у гады 2-й сусветнай вайны, пасля вайны быў зменены. У гэтым будынку працавала базавая школа (закрыта ў 2004 годзе). Раней меркавалася, што тут нарадзіўся Ян Булгак, але, згодна яго апублікаваных памінаў, нарадзіўся ён у в. Асташын (на рэчцы Сэрвеч) цяперашняга Карэліцкага раёна.



Карысныя спасылкі

Сайт любителям генеалогических изысканий
Беларуская электронная бібліятэка
Коллекция словарей и энциклопедий -

E-mail: gaiba@tut.by

RATING ALL.BY Каталог TUT.BY белорусская поисковая система
Baaza.ru - Каталог сайтов и баз данных. История

Лічыльнікі сайта ўстаноўлены 16.05.2005г.


Распрацоўка сайта, дызайн, admin (с) Мікалай Гайба (Mikalai Gaiba): gaiba@tut.by
Novogrudok. 2004-2008гг.
Hosted by uCoz